مطالعه زمین شیمیائی سیال های کانه دار در کانسار مس پورفیری چاه فیروزه شمال شهر بابک (استان کرمان)، و ارزیابی اقتصادی آن

Authors

  • فاضل حاجی زاده دانشکده مهندسی معدن و متالوژی دانشگاه صنعتی امیر کبیر
Abstract:

کانسار مس پورفیری چاه فیروزه در 35 کیلومتری شمال شهرستان شهربابک (در استان کرمان) واقع شده است. این نهشته در ارتباط با یک توده گرانودیوریتی به سن میوسن است که در مجموعه های آتشفشانی و آذر آواری ائوسن تزریق شده است. کانه زائی مس به همراه دو نوع مشخص دگرسانی پتاسیک و فیلیک صورت گرفته است. بررسی های زمین شناسی و سنگ شناسی نشان می دهد که تزریق توده مولد در چاه فیروزه در چند فاز مختلف انجام شده که هر کدام به نوبه خود باعث ایجاد سیالات مولد کانه زائی جدید بوده که با افزایش فشار هیدرواستاتیک نسبت به لیتواستاتیک (و بروز شکستگی های وسیع و جوشش پیامد آن) درون سیستم گشته اند. مس در اولین فاز کانه زائی گرمابی در سیستم نهشته شده است. اولین مرحله دگرسانی که مولد افق های پتاسیک بوده است در قسمت های عمیق و با همزیستی کانی های ارتوکلاز و بیوتیت مشخص می گردد. سیالات مولد این دگرسانی به دو صورت غنی از مایع، حاوی فاز های جامد، دارای حرارت بالا (320 تا 500 درجه سانتی گراد) و شوری زیاد (بیش از 60 درصد وزنی NaCl)، و غنی از گاز، بدون فاز های جامد، دارای حرارت بالا (310 تا 570 درجه سانتی گراد) و شوری کم می باشند. این سیالات با منشاء ماگمائی، دارای اثر جوشش شدید و مولد دگرسانی پتاسیک، عامل ایجاد رگه های کوارتز گروه های I و II و همزمان با آن،  نهشت کالکوپیریت در سیستم معرفی می شوند. دگرسانی پروپیلیتیک بر اثر فعالیت سیالات غنی از مایع، با حرارت کم (220 تا 360 درجه سانتی گراد)، غنی از کلسیم و با منشاء جوی ایجاد شده است. کاهش حرارت سیستم به مرور زمان راه را برای نفوذ آب های جوی به درون آن باز نموده و با آمیختگی این سیالات جوی با سیالات ماگمائی علاوه بر کاهش شوری سیستم به 1 تا حداکثر 16 در صد وزنی NaCl، و ایجاد اینگونه سیالات درگیر در رگه های گروه II و III ، با ایجاد تنش های شدید ترمودینامیکی باعث شستشوی مس از افق های پتاسیک عمیق و حمل بخشی از آنها به افق­های بالاتر، یعنی افق های فیلیک و در نتیجه غنی تر شدن کانه زائی مس در آن شده است. دگرسانی فیلیک نیز خود نتیجه­ی افت دمای سیستم و هجوم سیالات جوی بسیار اکسیدان و اسیدی به درون سیستم و حرکت همرفتی آن ها به سمت افق های بالاتر توده تزریقی بوده است. آخرین مرحله جوشش که در بخش بالای توده و در افق های فیلیک یا نزدیک آن رخ داده است، موجب کانه زائی وسیعی در این بخش شده است.  با توجه به اینکه کانه زائی و دگرسانی در نقطه مطالعه شده این سیستم دارای مرز مشخصی است، به طور بارزی می توان اذعان نمود که کانه زائی و دگرسانی مسبب آن بشدت در کنترل گسل های منطقه ای که حتی قبل از تزریق توده نفوذی وجود داشته اند، قرار دارد. این گسل ها و فعال شدن مجدد آن ها که بعد از تزریق و ایجاد فشار های فرا تحمل سنگ های در برگیرنده ایجاد شده اند، به عنوان سد هایی فیزیکی عمل کرده اند و باعث جهت یابی هایی مشخص و محدود، که حاصل آن کانه زائی در افق ها و روندهای خاصی است، شده اند.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

زمین شیمی ایزوتوپ های پایدار گوگرد و اکسیژن کانی های سولفیدی و سولفاتی کانسار مس پورفیری پرکام شهر بابک، استان کرمان

کانسار مس پورفیری پرکام در 87 کیلومتری شمال غرب معدن مس پورفیری سرچشمه و 2 کیلومتری معدن مس پورفیری میدوک قرار دارد. مجموعه آتشفشانی رازک با سن ائوسن میزبان این کانسار می­باشد. کانی­زایی مس کانسار پرکام در ارتباط با جایگزینی توده­های نفوذی دیوریت پورفیری و کوارتز دیوریت پورفیری با سن میوسن است. ایزوتوپ گوگرد کانی های سولفیدی (پیریت و کالکوپیریت) بیانگر گوگرد ماگمایی با مقدار 7/0+ در هزار در کان...

full text

کانه زایی بروندمی-آتشفشان‌زاد چینه سان تنگستن (مس-روی) در کانسار چاه-کلپ، (جنوب بیرجند) و افقهای کانه دار آن

     کانسار تنگستن (مس-روی) چاه­کلپ در محدوده بلوک لوت قرار دارد. این بلوک جزیی از سکوی پالئوزوییک ایران مرکزی است، که به شدت تحت تأثیر حرکات کوهزایی کیمرین پسین قرار گرفته است. توالی آتشفشانی- رسوبی تریاس بالایی- ژوراسیک که کانه­زایی چاه­کلپ را در  بر دارد، تا حد رخساره شیست سبز- آمفیبولیت پایینی دگرگون­شده است. این توالی، از قدیم به جدید شامل شیست متاپلیتی سیلیسی، توف فلسیک دگرگون­شـده زیرین،...

full text

تکامل فیزیکو ـ شیمیایی سیال گرمابی در کانسار مس پورفیری سارا (پرکام)، استان کرمان

کانسار مس پورفیری سارا (پرکام) در استان کرمان و 35 کیلومتری شمال شهربابک قرار دارد. این کانسار بر روی کمربند ماگمایی ارومیه ـ دختر واقع می­باشد. مجموعه آتشفشانی رازک با سن ائوسن میزبان این کانسار می­باشد. کانی­زایی مس و مولیبدن در ارتباط با جایگزینی توده­های نفوذی دیوریت پورفیری و کوارتز دیوریت پورفیری با سن میوسن می­باشد. مطالعات پتروگرافی سیالات درگیر نشان می­دهد که در کانسار سارا 8 گروه سیال...

full text

زمین شیمی ایزوتوپ های پایدار گوگرد و اکسیژن کانی های سولفیدی و سولفاتی کانسار مس پورفیری پرکام شهر بابک، استان کرمان

کانسار مس پورفیری پرکام در 87 کیلومتری شمال غرب معدن مس پورفیری سرچشمه و 2 کیلومتری معدن مس پورفیری میدوک قرار دارد. مجموعه آتشفشانی رازک با سن ائوسن میزبان این کانسار می­باشد. کانی­زایی مس کانسار پرکام در ارتباط با جایگزینی توده­های نفوذی دیوریت پورفیری و کوارتز دیوریت پورفیری با سن میوسن است. ایزوتوپ گوگرد کانی های سولفیدی (پیریت و کالکوپیریت) بیانگر گوگرد ماگمایی با مقدار 7/0+ در هزار در کان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 2

pages  43- 53

publication date 2011-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023